لوبیا چشم بلبلی Vigna unguiculata (L.) Walp متعلق به خانواده Fabaceae است و یک حبوبات بذری بومی آفریقا است که اکنون تقریباً در تمام مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد می کند.
لوبیا چشم بلبلی در خوزستان مهم ترین محصول حبوبات غلات در جنوب، به ویژه در مناطق خشک تا نیمه خشک است. کشورهای تولید کننده اصلی نیجریه و نیجر هستند که با هم نزدیک به نیمی از تولید جهانی را تشکیل می دهند.
این ماده غذایی اساسی که به روشی کارآمد مورد بهره برداری و ارزش گذاری قرار می گیرد، می تواند سدی واقعی در برابر سوء تغذیه و وابستگی به برخی محصولات مانند برنج، پروتئین های حیوانی و گندم باشد که امروزه با توجه به درگیری روسیه و اوکراین، آن ها را اندازه گیری می کنیم.
آسیب پذیری برای جمعیت های زیر صحرا لوبیا چشم بلبلی همچنین طیف گسترده ای از امکانات خوراکی را ارائه می دهد که در بیشتر موارد ناشناخته است. مثلاً با آن می توان بیش از 50 غذا از جمله پیش غذا، غذای اصلی، دسر و حتی نان درست کرد!
پس از اهلی کردن اشکال وحشی آن توسط اولین کشاورزان در آفریقا، از دوره نوسنگی، لوبیا چشم بلبلی به سرعت به هند معرفی شد.
تاریخ معرفی لوبیا چشم بلبلی در اروپا متفاوت است و هنوز هم موضوع بحث بین دانشمندان است، اما همه بر این واقعیت توافق دارند که چند قرن قبل از عصر ما لوبیا چشم بلبلی قبلاً در آنجا مصرف می شد.
لوبیا چشم بلبلی، habine des Landes یا لوبیا Mongette از پروونس نامیده میشود، قبل از جایگزینی تدریجی آن با لوبیا معمولی (Phaseolus vulgaris L.) که بیشتر با آب و هوای معتدل سازگار است، در جنوب فرانسه کشت شد.
لوبیا چشم بلبلی جایگاه خوبی در سیاست های تنوع کشاورزی در غرب و مرکز آفریقا دارد. به این ترتیب، ایالت های منطقه تلاش می کنند از علاقه مجدد به این گیاه محلی حمایت کنند که با وجود فضیلت های فراوان و به ویژه ویژگی های تغذیه ای آن مدت هاست مورد غفلت قرار گرفته است.